09-12 Ekim haftası bilindiği
üzere dünya beslenme ve gıda israfını önleme haftasıdır. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım
Teşkilâtı (FAO), beslenme ile ilgili sorunları gündeme getirmek, insanlara
doğru ve dengeli beslenmeyi aşılamak, yapılan gıda israflarına çözüm bulmak
amacıyla 16 Ekim gününü dünya gıda günü olarak kabul etmiştir.
Öncelikle gıda yani besin, canlıların gelişip
güçlenmesi ve yaşaması için ihtiyaç duyduğu maddedir. Her canlının, hava ve su
gibi gıda ihtiyacı da vardır.
Peki sağlıklı beslenme nedir?. Sağlıklı
beslenme, besinlerin vücudumuzun çalışması, sağlığını koruması, sağlığını
geliştirmesi için uygun zamanlarda yeterli ve dengeli miktarda alınmasıdır.
Yeterli ve dengeli beslenme açlık duygusunun bastırılması ya da damak zevki
için sınırsızca yemesi demek değildir. İnsanın yaşamı için 50’ ye yakın besin
öğesine gereksinimi vardır. İnsanın, sağlıklı büyüme ve gelişmesi, sağlıklı ve
üretken olarak uzun süre yaşaması için bu öğelerin her birinden günlük ne kadar
alınması gerektiği belirlenmiştir. Bu öğelerin herhangi biri
alınmadığında, gereğinden az ya da çok alındığında, büyüme ve gelişme
engellenir, sağlık bozulur. Yetersiz ve dengesiz beslenmeyi meydana getiren
etkenleri şu şekilde sıralayabiliriz.
ü Besin üretim ve tüketiminin dengesiz olması,
ü Besin üretimi ve tüketiminde bilinciz davranmak,
ü Hızlı nüfus artışıyla beraber, gıda maddesinin azlığı,
ü Gıda maddelerinde israfta bulunmak,
ü Ekomonik gücü olmayan fakir ve gelişmemiş ülkelerde
yetersiz beslenme, açlık oluşması gibi yetersiz ve dengesiz beslenmede önemli
etkenlerdendir.
09-12 Ekim dünya beslenme ve gıda israfını
önleme haftasında üzerinde durmamız gereken en önemli bir diğer ise etken gıda
tasarrufudur. Çünkü gıda israfı hem bireysel hem de toplumsal
mücadele edilmesi gereken günümüz dünyasının en büyük sorunlarından biridir. Mesela, ABD’de üretilen gıdanın %40’ı hiç tüketilmiyor. Avrupa’da ise her yıl
100 milyon ton gıda çöpe gidiyor ama buna karşın dünyada 1 milyar kişi açlık
çekiyor. FAO’ nun en iyimser
tahminlerine göre üretilen gıdanın 1/3’i yenmeden önce atılıyor. Türkiye’de de
durum çok farklı değil. Türkiye fırıncılar federasyonundan derlenen bilgiye
göre günlük üretilen 82 milyon ekmeğin 77milyon 340 bini tüketilirken 4 milyon
600 bini çeşitli nedenlerle israf edilip çöpe atılıyor. Türkiye’de israf edilen
ekmek miktarı; 4 milyon nüfuslu Hırvatistan ile 3 milyon nüfuslu Moldova’dan
daha yüksek.
Peki gıda israfını önlemek için yapılması
gerekenler neler?
ü Çocuklarımıza küçük yaşlardan dengeli ve yeterli beslenme
alışkanlığını aşılayalım ve yiyeyekleri
israf etmemeyi öğretelim.
ü Alışverişe çıkılmadan önce alışveriş listesi yapılmalı ve
sadece ihtiyaç olanlar satın alınmalı.
ü Sık alışverişe çıkarak alım miktarını düşürün, toptan
alışverişten kaçının.
ü Dışarda yemediklerimizi paketletelim.
ü Tabağınıza alacağınız porsiyonları küçültün.
ü Besinleri bozulmayacağı şekilde konserve veya dondurma
yöntemiyle saklayalım.
ü Yemek piştikten sonra oda ısısına gelince ocakta bırakmadan
buzdolabına koyarak bozulmasını engelleyelim.
ü Fazla olan
besinleri çöpe atmak yerine başkalarıyla ya da sokak hayvanlarıyla paylaşalım.
Yorumlar
Yorum Gönder